1. พระราชบัญญัติ
การจัด การศึก ษาสำา หรับ คนพิก าร
พ.ศ. ๒๕๕๑
ภูมิพลอดุลยเดช ป.ร.
ให้ไว้ ณ วันที่ ๒๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๑
เป็นปีที่ ๖๓ ในรัชกาลปัจจุบัน
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรม
ราชโองการโปรดเกล้า ฯ ให้ประกาศว่า
โดยที่เป็นการสมควรมีกฎหมายว่าด้วยการจัดการศึกษาสำาหรับ
คนพิการ
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ตราพระราชบัญญัติขึ้นไว้โดย
คำาแนะนำาและยินยอมของ
สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ดังต่อไปนี้
มาตรา ๑ พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า “พระราชบัญญัติการจัดการ
ศึกษาสำาหรับคนพิการ
พ.ศ. ๒๕๕๑”
มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวัน
ประกาศในราชกิจจานุเบกษา
เป็นต้นไป
มาตรา ๓ ในพระราชบัญญัตินี้
“คนพิการ” หมายความว่า บุคคลซึ่งมีข้อจำากัดในการปฏิบัติ
กิจกรรมในชีวิตประจำาวันหรือ
เข้าไปมีส่วนร่วมทางสังคม เนื่องจากมีความบกพร่องทางการเห็น การ
ได้ยิน การเคลื่อนไหว การสื่อสาร
จิตใจ อารมณ์ พฤติกรรม สติปัญญา การเรียนรู้ หรือความบกพร่อง
อื่นใดประกอบกับมีอุปสรรค
ในด้านต่าง ๆ และมีความต้องการจำาเป็นพิเศษทางการศึกษาที่จะต้อง
ได้รับความช่วยเหลือด้านหนึ่งด้านใด เพื่อให้สามารถปฏิบัติกิจกรรม
ในชีวิตประจำาวันหรือเข้าไปมีส่วนร่วมทางสังคมได้อย่างบุคคลทั่วไป
ทั้งนี้ ตามประเภทและหลักเกณฑ์ที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวง
ศึกษาธิการประกาศกำาหนด

2. 2
“ผู้ดูแลคนพิการ” หมายความว่า บิดา มารดา ผู้ปกครอง บุตร
สามี ภรรยา ญาติ พี่น้อง หรือบุคคลอื่นใดที่รับดูแลหรือรับอุปการะคน
พิการ
“แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล” หมายความว่า แผนซึ่ง
กำาหนดแนวทางการจัดการศึกษา
ที่สอดคล้องกับความต้องการจำาเป็นพิเศษของคนพิการ ตลอดจน
กำาหนดเทคโนโลยี สิงอำานวยความสะดวก สื่อ บริการ และความช่วย
่
เหลืออื่นใดทางการศึกษาเฉพาะบุคคล
“เทคโนโลยีสิ่งอำานวยความสะดวก” หมายความว่า เครื่องมือ
อุปกรณ์ ฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์
หรือบริการที่ใช้สำาหรับคนพิการโดยเฉพาะ หรือที่มีการดัดแปลงหรือ
ปรับใช้ให้ตรงกับความต้องการ
จำาเป็นพิเศษของคนพิการแต่ละบุคคล เพื่อเพิ่ม รักษา คงไว้ หรือ
พัฒนาความสามารถและศักยภาพ
ที่จะเข้าถึงข้อมูล ข่าวสาร การสื่อสาร รวมถึงกิจกรรมอื่นใดในชีวิต
ประจำาวันเพื่อการดำารงชีวิตอิสระ
“ครูการศึกษาพิเศษ” หมายความว่า ครูที่มีวุฒิทางการศึกษา
พิเศษสูงกว่าระดับปริญญาตรี
ขึ้นไป และปฏิบัติหน้าที่ในสถานศึกษาทั้งของรัฐและเอกชน
“การเรียนร่วม” หมายความว่า การจัดให้คนพิการได้เข้าศึกษา
ในระบบการศึกษาทั่วไป
ทุกระดับและหลากหลายรูปแบบ รวมถึงการจัดการศึกษา ให้สามารถ
รองรับการเรียนการสอน
สำาหรับคนทุกกลุ่มรวมทั้งคนพิการ
“สถานศึกษาเฉพาะความพิการ” หมายความว่า สถานศึกษาของ
รัฐหรือเอกชนที่จัดการศึกษา
สำาหรับคนพิการโดยเฉพาะ ทั้งในลักษณะอยู่ประจำา ไป กลับ และรับ
บริการที่บ้าน
“ศูนย์การศึกษาพิเศษ” หมายความว่า สถานศึกษาของรัฐที่
จัดการศึกษานอกระบบ หรือ
ตามอัธยาศัยแก่คนพิการ ตั้งแต่แรกเกิดหรือแรกพบความพิการจน
ตลอดชีวิต และจัดการศึกษาอบรมแก่
ผู้ดูแลคนพิการ ครู บุคลากรและชุมชน รวมทั้งการจัดสื่อ เทคโนโลยี
สิ่งอำานวยความสะดวก บริการ

3. 3
และความช่วยเหลืออื่นใด ตลอดจนปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่กำาหนดใน
ประกาศกระทรวง
“ศูนย์การเรียนเฉพาะความพิการ” หมายความว่า สถานศึกษาที่
จัดการศึกษานอกระบบ หรือ
ตามอัธยาศัยแก่คนพิการโดยเฉพาะ โดยหน่วยงานการศึกษานอก
โรงเรียน บุคคล ครอบครัว ชุมชน
องค์กรเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น องค์กรวิชาชีพ สถาบัน
ศาสนา สถานประกอบการ
โรงพยาบาล สถาบันทางการแพทย์ สถานสงเคราะห์และสถาบันทาง
สังคมอื่นเป็นผู้จัด ตั้งแต่ระดับ
การศึกษาปฐมวัย การศึกษาขั้นพื้นฐาน อาชีวศึกษา อุดมศึกษาและ
หลักสูตรระยะสั้น
“องค์การคนพิการแต่ละประเภท” หมายความว่า องค์กรสมาชิก
ระดับชาติตามประเภท
ความพิการที่ได้แจ้งชื่อไว้กับสำานักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพ
ชีวิตคนพิการแห่งชาติ
“คณะกรรมการ” หมายความว่า คณะกรรมการส่งเสริมการ
จัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ
“กองทุน” หมายความว่า กองทุนส่งเสริมและพัฒนาการศึกษา
สำาหรับคนพิการ
“รัฐมนตรี” หมายความว่า รัฐมนตรีผู้รักษาการตามพระราช
บัญญัตินี้
มาตรา ๔ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการรักษาการ
ตามพระราชบัญญัตินี้ และให้มี
อำานาจออกกฎกระทรวง ระเบียบหรือประกาศเพื่อปฏิบัติการให้เป็นไป
ตามพระราชบัญญัตินี้
กฎกระทรวง ระเบียบหรือประกาศนั้น เมื่อได้ประกาศในราชกิจจา
นุเบกษาแล้วให้ใช้บังคับได้
หมวด ๑
สิทธิและหน้าที่ทางการศึกษา
มาตรา ๕ คนพิการมีสิทธิทางการศึกษาดังนี้
(๑) ได้รับการศึกษาโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายตั้งแต่แรกเกิดหรือพบ
ความพิการจนตลอดชีวิต
พร้อมทั้งได้รับเทคโนโลยี สิงอำานวยความสะดวก สื่อ บริการและความ
่
ช่วยเหลืออื่นใดทางการศึกษา

4. 4
(๒) เลือกบริการทางการศึกษา สถานศึกษา ระบบและรูปแบบ
การศึกษา โดยคำานึงถึง
ความสามารถ ความสนใจ ความถนัดและความต้องการจำาเป็นพิเศษ
ของบุคคลนั้น
(๓) ได้รับการศึกษาที่มีมาตรฐานและประกันคุณภาพการศึกษา
รวมทั้งการจัดหลักสูตร
กระบวนการเรียนรู้ การทดสอบทางการศึกษา ที่เหมาะสมสอดคล้อง
กับความต้องการจำาเป็นพิเศษ
ของคนพิการแต่ละประเภทและบุคคล
มาตรา ๖ ให้ครูการศึกษาพิเศษในทุกสังกัดมีสิทธิได้รับเงินค่า
ตอบแทนพิเศษตามที่กฎหมาย
กำาหนดให้ครูการศึกษาพิเศษ ครู และคณาจารย์ได้รับการส่งเสริมและ
พัฒนาศักยภาพ องค์ความรู้
การศึกษาต่อเนื่องและทักษะในการจัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ ทั้งนี้
ตามหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการ
กำาหนด
มาตรา ๗ ให้สถานศึกษาของรัฐและเอกชนที่จัดการเรียนร่วม
สถานศึกษาเอกชนการกุศล
ที่จัดการการศึกษาสำาหรับคนพิการโดยเฉพาะ และศูนย์การเรียน
เฉพาะความพิการ ที่ได้รับการรับรองมาตรฐานได้รับเงินอุดหนุนและ
ความช่วยเหลือเป็นพิเศษจากรัฐ
หลักเกณฑ์และวิธีการในการรับเงินอุดหนุนและความช่วยเหลือ
เป็นพิเศษ ให้เป็นไปตามที่
คณะกรรมการกำาหนด
มาตรา ๘ ให้สถานศึกษาในทุกสังกัดจัดทำาแผนการจัดการศึกษา
เฉพาะบุคคล โดยให้สอดคล้อง
กับความต้องการจำาเป็นพิเศษของคนพิการ และต้องมีการปรับปรุง
แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
อย่างน้อยปีละหนึ่งครั้ง ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำาหนดใน
ประกาศกระทรวง
สถานศึกษาในทุกสังกัดและศูนย์การเรียนเฉพาะความพิการอาจ
จัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ
ทั้งในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัย ในรูปแบบที่หลากหลายทั้ง
การเรียนร่วม การจัดการศึกษา

5. 5
เฉพาะความพิการ รวมถึงการให้บริการฟื้นฟูสมรรถภาพ การพัฒนา
ศักยภาพในการดำารงชีวิตอิสระ
การพัฒนาทักษะพื้นฐานที่จำาเป็น การฝึกอาชีพ หรือการบริการอื่นใด
ให้สถานศึกษาในทุกสังกัดจัดสภาพแวดล้อม ระบบสนับสนุนการ
เรียนการสอน ตลอดจน
บริการเทคโนโลยี สิงอำานวยความสะดวก สื่อ บริการและความช่วย
่
เหลืออื่นใดทางการศึกษา ที่คนพิการ
สามารถเข้าถึงและใช้ประโยชน์ได้
ให้สถานศึกษาระดับอุดมศึกษาในทุกสังกัด มีหน้าที่รับคนพิการ
เข้าศึกษาในสัดส่วนหรือ
จำานวนที่เหมาะสม ทั้งนี้ ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่คณะ
กรรมการกำาหนด
สถานศึกษาใดปฏิเสธไม่รับคนพิการเข้าศึกษา ให้ถือเป็นการ
เลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม
ตามกฎหมาย
ให้สถานศึกษาหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสนับสนุนผู้ดูแลคน
พิการและประสานความร่วมมือ
จากชุมชนหรือนักวิชาชีพเพื่อให้คนพิการได้รับการศึกษาทุกระดับ
หรือบริการทางการศึกษา
ที่สอดคล้องกับความต้องการจำาเป็นพิเศษของคนพิการ
มาตรา ๙ ให้รัฐจัดเงินอุดหนุนเพื่อส่งเสริมการวิจัยพัฒนาองค์
ความรู้และเทคโนโลยี
ที่เกี่ยวข้อง และการพัฒนาครู บุคลากรทางการศึกษา ให้มีความรู้
ความเข้าใจ ทักษะและ
ความสามารถในการจัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ
ให้รัฐจัดสรรงบประมาณและทรัพยากรทางการศึกษาอื่นเป็น
พิเศษให้เหมาะสม และสอดคล้อง
กับความต้องการจำาเป็นพิเศษของคนพิการและสถานศึกษาที่จัดการ
ศึกษาสำาหรับคนพิการ
มาตรา ๑๐ เพื่อประโยชน์ในการจัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ
ให้ราชการส่วนท้องถิ่น
ออกข้อบัญญัติ เทศบัญญัติ ข้อกำาหนด ระเบียบหรือประกาศ แล้วแต่
กรณี ให้เป็นไปตามพระราชบัญญัตินี้
หมวด ๒
การส่งเสริมการจัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ

6. 6
มาตรา ๑๑ ให้มีคณะกรรมการส่งเสริมการจัดการศึกษาสำาหรับ
คนพิการ ประกอบด้วย
(๑) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานกรรมการ
(๒) รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย เป็นรองประธาน
กรรมการคนที่หนึ่ง และ
ผู้ทรงคุณวุฒิที่เป็นคนพิการซึ่งรัฐมนตรีแต่งตั้ง เป็นรองประธาน
กรรมการคนที่สอง
(๓) กรรมการโดยตำาแหน่ง จำานวนสิบคน ได้แก่ ปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการ เลขาธิการ
สภาการศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
เลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา
เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา อธิบดีกรมสุขภาพจิต อธิบดี
กรมการแพทย์ อธิบดีกรมส่งเสริม
การปกครองท้องถิ่น ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครและเลขาธิการ
สำานักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ
(๔) กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ จำานวนสิบสามคน ซึ่งรัฐมนตรีแต่งตั้ง
จากผู้ที่มีความรู้ ความสามารถ
ความเชี่ยวชาญและประสบการณ์สูงในด้านการบริหารการศึกษา ด้าน
การศึกษาสำาหรับคนพิการ
ด้านกฎหมาย ด้านการแพทย์และสาธารณสุข ด้านเทคโนโลยีสิ่ง
อำานวยความสะดวกสำาหรับคนพิการ
และด้านสังคมสงเคราะห์ ด้านใดด้านหนึ่งหรือหลายด้านรวมกัน ทั้งนี้
อย่างน้อยเจ็ดคนต้องมาจาก
องค์การคนพิการแต่ละประเภท
ให้ผู้อำานวยการสำานักบริหารงานการศึกษาพิเศษเป็นเลขานุการ
และให้แต่งตั้งข้าราชการ
ในสำานักบริหารงานการศึกษาพิเศษเป็นผู้ช่วยเลขานุการ
มาตรา ๑๒ ให้คณะกรรมการมีอำานาจหน้าที่ ดังต่อไปนี้
(๑) เสนอนโยบาย ยุทธศาสตร์ แผนการจัดการศึกษาสำาหรับคน
พิการ แผนการจัดสรร
ทรัพยากรและแนวทางการพัฒนาการบริหารและการจัดการศึกษา
สำาหรับคนพิการทุกระบบและ
ทุกระดับต่อคณะรัฐมนตรี เพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบและมอบ
หมายหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ดำาเนินการตามอำานาจหน้าที่

7. 7
(๒) เสนอความเห็นและให้คำาปรึกษาต่อรัฐมนตรีผู้รับผิดชอบ
เกี่ยวกับการกำาหนดหลักสูตร
การกำาหนดมาตรฐานและประกันคุณภาพการศึกษา การประเมินและ
การทดสอบทางการศึกษา
ที่เหมาะสมและสอดคล้องกับความต้องการจำาเป็นพิเศษของคนพิการ
รวมทั้งหลักเกณฑ์ วิธีการ
การได้มาและจำานวนเงินค่าตอบแทนพิเศษของครูการศึกษาพิเศษ
เพื่อให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องนำาไปปฏิบัติ
(๓) พิจารณาให้ความเห็นชอบแผนการใช้จ่ายเงินกองทุนเพื่อ
สนับสนุนการจัดการศึกษา
สำาหรับคนพิการของหน่วยงานในทุกสังกัดที่จัดการศึกษาสำาหรับคน
พิการ รวมทั้งอนุมัติโครงการหรือ
แผนงานที่จะใช้เงินกองทุนในส่วนที่เกินกว่าอำานาจหน้าที่ของคณะ
กรรมการบริหารกองทุน
(๔) วางระเบียบ ข้อกำาหนด ประกาศ คำาสั่ง แนวปฏิบัติเกี่ยวกับ
การจัดการศึกษาสำาหรับ
คนพิการ การอุดหนุนทางการศึกษา การจัดสรรเทคโนโลยีสิ่งอำานวย
ความสะดวกเพื่อการจัดการศึกษา
สำาหรับคนพิการของสถานศึกษาทั้งภาครัฐและภาคเอกชนรวมทั้งศูนย์
การเรียนเฉพาะความพิการ
(๕) ส่งเสริมสนับสนุนและช่วยเหลือกิจกรรมของหน่วยงานที่
เกี่ยวข้องกับการจัดบริการ
การศึกษาสำาหรับคนพิการ รวมทั้งสนับสนุนโครงการเพื่อสิทธิทางการ
ศึกษาของคนพิการ
(๖) ส่งเสริมสนับสนุนให้ทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดการศึกษา
สำาหรับคนพิการอย่างบูรณาการ
รวมทั้งส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพครูการศึกษาพิเศษ ครู และ
คณาจารย์ให้มีองค์ความรู้ การศึกษาต่อเนื่องและทักษะในการจัดการ
ศึกษาสำาหรับคนพิการ
(๗) วางระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับการบริหารจัดการกองทุน โดย
ความเห็นชอบของกระทรวงการคลังตามมาตรา ๒๓ (๑)
(๘) วางระเบียบเกี่ยวกับการพิจารณาอนุมัติการจ่ายเงิน เพื่อการ
ส่งเสริมการจัดการศึกษา
สำาหรับคนพิการตามมาตรา ๒๓ (๒)

8. 8
(๙) วางระเบียบเกี่ยวกับการจัดทำารายงานสถานะการเงินและ
การบริหารกองทุนตามมาตรา ๒๓(๓)
(๑๐) วางระเบียบเกี่ยวกับการรับเงิน การจ่ายเงิน การเก็บรักษา
เงินกองทุน การตัดหนี้เป็นสูญ
โดยความเห็นชอบของกระทรวงการคลังตามมาตรา ๒๔
(๑๑) วางระเบียบเกี่ยวกับการกำาหนดมาตรฐาน ให้การรับรอง
หรือเพิกถอนการรับรอง
แก่สถานศึกษาของรัฐและเอกชนที่จัดการเรียนร่วม สถานศึกษา
เอกชนการกุศลที่จัดการศึกษาสำาหรับ
คนพิการ และศูนย์การเรียนเฉพาะความพิการ
(๑๒) ปฏิบัติงานอื่นตามพระราชบัญญัตินี้หรือตามที่กฎหมายอื่น
กำาหนดให้เป็นอำานาจหน้าที่
ของคณะกรรมการ
มาตรา ๑๓ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิมีวาระอยู่ในตำาแหน่งคราวละ
สามปี และอาจได้รับแต่งตั้ง
อีกได้ แต่ต้องไม่เกินสองวาระติดต่อกัน
เมื่อครบกำาหนดตามวาระในวรรคหนึ่ง ให้ดำาเนินการแต่งตั้ง
กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิขึ้นใหม่
ภายในหกสิบวัน ในระหว่างที่ยังไม่ได้แต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
ขึ้นใหม่ ให้กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
ซึ่งพ้นจากตำาแหน่งตามวาระนั้นอยู่ในตำาแหน่งเพื่อดำาเนินงานต่อไป
จนกว่ากรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
ซึ่งได้รับแต่งตั้งใหม่เข้ารับหน้าที่
มาตรา ๑๔ นอกจากการพ้นจากตำาแหน่งตามวาระ กรรมการ
ผู้ทรงคุณวุฒิพ้นจากตำาแหน่ง เมื่อ
(๑) ตาย
(๒) ลาออก
(๓) เป็นบุคคลล้มละลาย
(๔) เป็นคนไร้ความสามารถหรือคนเสมือนไร้ความสามารถ
(๕) ได้รับโทษจำาคุกโดยคำาพิพากษาถึงที่สุดให้จำาคุก
(๖) รัฐมนตรีให้ออกเพราะบกพร่องหรือไม่สุจริตต่อหน้าที่ หรือมี
ความประพฤติเสื่อมเสีย
มาตรา ๑๕ ในกรณีที่กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิพ้นจากตำาแหน่ง
ก่อนครบวาระ รัฐมนตรี

9. 9
อาจแต่งตั้งผู้อื่นเป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิแทนตำาแหน่งที่ว่าง และให้
ผู้ที่ได้รับแต่งตั้งให้ดำารงตำาแหน่งแทนอยู่ในตำาแหน่งเท่ากับวาระที่
เหลืออยู่ของผู้ซึ่งตนแทน เว้นแต่วาระของกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิเหลือ
อยู่ไม่ถึงหกสิบวันจะไม่ดำาเนินการเพื่อให้มีการแต่งตั้งกรรมการผู้ทรง
คุณวุฒิแทนก็ได้
มาตรา ๑๖ การประชุมของคณะกรรมการ ต้องมีกรรมการมา
ประชุมไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่ง
ของจำานวนกรรมการทั้งหมดจึงจะเป็นองค์ประชุม
ในการประชุมครั้งใดถ้าประธานกรรมการไม่อยู่ในที่ประชุมหรือ
ไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้
ให้รองประธานกรรมการตามลำาดับเป็นประธานในที่ประชุม หากรอง
ประธานกรรมการไม่อยู่ในที่ประชุมหรือไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ทั้งหมด
ให้กรรมการที่มาประชุมเลือกกรรมการคนหนึ่งเป็นประธาน
ในที่ประชุม
การวินิจฉัยชี้ขาดของที่ประชุมให้ถือเสียงข้างมาก กรรมการคน
หนึ่งให้มีหนึ่งเสียงในการลงคะแนน ถ้าคะแนนเสียงเท่ากันให้ประธาน
ในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเป็นเสียงชี้ขาด
มาตรา ๑๗ คณะกรรมการอาจแต่งตั้งคณะอนุกรรมการเพื่อ
พิจารณาหรือปฏิบัติการ
อย่างหนึ่งอย่างใดตามที่คณะกรรมการมอบหมาย
การประชุมของคณะอนุกรรมการ ให้นำามาตรา ๑๖ มาใช้บังคับ
โดยอนุโลม
มาตรา ๑๘ ให้สำานักบริหารงานการศึกษาพิเศษในสำานักงาน
คณะกรรมการการศึกษา
ขั้นพื้นฐานทำาหน้าที่เกี่ยวกับงานเลขานุการของคณะกรรมการ รวมทั้ง
ให้มีหน้าที่ดังต่อไปนี้
(๑) ส่งเสริม สนับสนุน และประสานความร่วมมือในการจัดการ
ศึกษาสำาหรับคนพิการ
ในสถานศึกษา รวมทั้งประเมินและรายงานผลต่อคณะกรรมการ
(๒) สนับสนุนให้สำานักงานเขตพื้นที่การศึกษาจัดการเรียนร่วม
แก่คนพิการในเขตพื้นที่
รับผิดชอบอย่างทั่วถึงและมีคุณภาพ
(๓) วิจัย และพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนและการเรียนรู้
ของคนพิการ

10. 10
(๔) ผลิต วิจัย และพัฒนาเทคโนโลยีสิ่งอำานวยความสะดวกเพื่อ
การจัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ
(๕) ดำาเนินการเกี่ยวกับการจัดสรรเทคโนโลยีสิ่งอำานวยความ
สะดวก
(๖) ดำาเนินการเกี่ยวกับงานธุรการของกองทุน
(๗) ส่งเสริมสนับสนุนให้หน่วยงานทางการศึกษาสามารถผลิต
และพัฒนาเทคโนโลยี
สิ่งอำานวยความสะดวกเพื่อการจัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ
(๘) ประสาน ส่งเสริม สนับสนุน การจัดการศึกษาของสถาน
ศึกษาเอกชน องค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่น รวมทั้งบุคคล ครอบครัว ชุมชน องค์กรชุมชน องค์กร
วิชาชีพ สถาบันศาสนา
สถานประกอบการ และสถาบันอื่นที่จัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ
(๙) ประสานและส่งเสริมองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ให้สามารถ
จัดการศึกษาสำาหรับ
คนพิการให้สอดคล้องกับนโยบายและมาตรฐานการศึกษา
ให้สำานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานสนับสนุน
กำากับ ดูแล ให้สำานักบริหารงาน
การศึกษาพิเศษปฏิบัติหน้าที่ให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและ
ประสิทธิผล
ให้ผู้อำานวยการสำานักบริหารงานการศึกษาพิเศษ เป็นผู้บังคับ
บัญชาและรับผิดชอบ
ในการปฏิบัติราชการของสำานักบริหารงานการศึกษาพิเศษให้เป็นไป
ตามนโยบาย แนวทาง และ
แผนปฏิบัติราชการของกระทรวงและสำานักงานคณะกรรมการการ
ศึกษาขั้นพื้นฐาน
มาตรา ๑๙ ให้สำานักงานเขตพื้นที่การศึกษา มีหน้าที่ดำาเนินการ
จัดการศึกษาโดยเฉพาะ
การจัดการเรียนร่วม การนิเทศ กำากับ ติดตาม เพื่อให้คนพิการได้รับ
การศึกษาอย่างทั่วถึงและมีคุณภาพ
ตามที่กฎหมายกำาหนด
เพื่อให้การดำาเนินการบรรลุวัตถุประสงค์ตามวรรคหนึ่ง ให้
สำานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐานให้การสนับสนุนทรัพยากร องค์ความรู้ และ
บุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน

11. 11
แก่สำานักงานเขตพื้นที่การศึกษา
มาตรา ๒๐ ให้สถานศึกษาเฉพาะความพิการของรัฐมีหน้าที่
จัดการศึกษาตามภารกิจ
แก่คนพิการ โดยมีฐานะเป็นนิติบุคคล
หมวด ๓
กองทุนส่งเสริมและพัฒนาการศึกษาสำาหรับคนพิการ
มาตรา ๒๑ ให้จัดตั้งกองทุนขึ้น เรียกว่า “กองทุนส่งเสริมและ
พัฒนาการศึกษาสำาหรับ
คนพิการ” ในสำานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อใช้
จ่ายในการส่งเสริมสนับสนุน และ
พัฒนาการศึกษาสำาหรับคนพิการอย่างเป็นธรรมและทั่วถึง โดย
กองทุนประกอบด้วย
(๑) เงินและทรัพย์สินที่โอนมาจากเงินกองทุนการศึกษาสำาหรับ
คนพิการตามระเบียบ
กระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยกองทุนการศึกษาสำาหรับคนพิการ พ.ศ.
๒๕๔๖
(๒) เงินอุดหนุนจากรัฐบาล
(๓) เงินอุดหนุนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
(๔) เงินรายได้ที่ได้จากการออกสลากหรือการจัดกิจกรรม
(๕) ดอกผลและผลประโยชน์ที่เกิดจากเงินหรือทรัพย์สินของกอง
ทุน
(๖) เงินหรือทรัพย์สินที่มีผู้บริจาคหรือมอบให้
(๗) รายได้บางส่วนจากภาษีของสินค้าและบริการที่เป็นสาเหตุ
แห่งความพิการตามที่กฎหมาย
กำาหนด
มาตรา ๒๒ ให้มีคณะกรรมการบริหารกองทุนคณะหนึ่ง ประกอบ
ด้วย เลขาธิการคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นประธานกรรมการ รองเลขาธิการคณะ
กรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ที่เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานมอบหมายเป็นรอง
ประธานกรรมการคนที่หนึ่ง
ผู้ทรงคุณวุฒิที่เป็นผู้แทนองค์การคนพิการหนึ่งคนเป็นรองประธาน
กรรมการคนที่สอง ผู้แทน
สำานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ผู้แทนสำานักงานคณะกรรมการ
การอุดมศึกษา ผู้แทนสำานักงาน

12. 12
คณะกรรมการการอาชีวศึกษา ผู้แทนกระทรวงการคลัง ผู้แทน
กระทรวงสาธารณสุข ผู้แทน
สำานักงบประมาณ ผู้แทนสำานักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคน
พิการแห่งชาติ และผู้ทรงคุณวุฒิ
ซึ่งคณะกรรมการแต่งตั้งจำานวนสิบเอ็ดคน ในจำานวนนี้ต้องเป็นผู้แทน
องค์การคนพิการแต่ละประเภท
อย่างน้อยเจ็ดคนเป็นกรรมการ และให้ผู้อำานวยการสำานักบริหาร
งานการศึกษาพิเศษเป็นกรรมการ
และเลขานุการ
มาตรา ๒๓ ให้คณะกรรมการบริหารกองทุนมีอำานาจหน้าที่ ดัง
ต่อไปนี้
(๑) บริหารกองทุน รวมทั้งดำาเนินการเกี่ยวกับการลงทุน การหา
ประโยชน์และการจัดการกองทุน
ให้เป็นไปตามระเบียบที่คณะกรรมการกำาหนดโดยความเห็นชอบของ
กระทรวงการคลัง
(๒) พิจารณาอนุมัติการจ่ายเงิน เพื่อการส่งเสริมการจัดการ
ศึกษาสำาหรับคนพิการตามระเบียบ
ที่คณะกรรมการกำาหนด
(๓) รายงานสถานะการเงินและการบริหารกองทุนต่อคณะ
กรรมการตามระเบียบที่คณะกรรมการ
กำาหนด
(๔) แต่งตั้งคณะอนุกรรมการหรือคณะทำางานเพื่อให้ปฏิบัติหน้าที่
ตามที่คณะกรรมการ
บริหารกองทุนมอบหมาย
มาตรา ๒๔ การรับเงิน การจ่ายเงิน การเก็บรักษาเงินกองทุน
และการตัดหนี้เป็นสูญ
ให้เป็นไปตามระเบียบที่คณะกรรมการกำาหนดโดยความเห็นชอบของ
กระทรวงการคลัง
มาตรา ๒๕ ให้คณะกรรมการบริหารกองทุนจัดทำางบการเงินส่งผู้
สอบบัญชีตรวจสอบ
ภายในเก้าสิบวันนับแต่วันสิ้นปีบัญชีทุกปี
ให้สำานักงานการตรวจเงินแผ่นดินเป็นผู้สอบบัญชีของกองทุน
ทุกรอบปีแล้วทำารายงานผล
การสอบบัญชีของกองทุนเสนอต่อคณะกรรมการ

13. 13
มาตรา ๒๖ ให้นำาบทบัญญัติมาตรา ๑๓ มาตรา ๑๔ มาตรา ๑๕
และมาตรา ๑๖
มาใช้บังคับกับการดำารงตำาแหน่ง การพ้นจากตำาแหน่ง การแต่งตั้ง
กรรมการแทนตำาแหน่งที่ว่าง และ
การประชุมของคณะกรรมการบริหารกองทุนโดยอนุโลม
บทเฉพาะกาล
มาตรา ๒๗ เมื่อพระราชบัญญัตินี้มีผลใช้บังคับแล้ว ให้โอน
บรรดาเงิน ทรัพย์สิน สิทธิ
หนี้ของกองทุนการศึกษาสำาหรับคนพิการตามระเบียบกระทรวง
ศึกษาธิการว่าด้วยกองทุนการศึกษา
สำาหรับคนพิการ พ.ศ. ๒๕๔๖ ไปเป็นของกองทุนตามพระราชบัญญัติ
นี้
ในระหว่างที่ยังไม่มีระเบียบว่าด้วยการบริหารกองทุนตามมาตรา
๑๒ ให้นำาระเบียบ
กระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการบริหารกองทุนการศึกษาสำาหรับคน
พิการ พ.ศ. ๒๕๔๖ ใช้ไปพลางก่อน
จนกว่าจะได้มีระเบียบว่าด้วยการบริหารกองทุนตามพระราชบัญญัตินี้
ทั้งนี้ ต้องไม่เกินหนึ่งปีนับแต่
วันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
มาตรา ๒๘ ในวาระเริ่มแรกที่ยังมิได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการ
ส่งเสริมการจัดการศึกษา
สำาหรับคนพิการ ให้คณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาพิเศษตามพระ
ราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการ
กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. ๒๕๔๖ ทำาหน้าที่จนกว่าจะได้มีการแต่งตั้ง
คณะกรรมการส่งเสริมการจัด
การศึกษาสำาหรับคนพิการ ตามพระราชบัญญัตินี้ ซึ่งต้องไม่เกินหนึ่ง
ร้อยแปดสิบวันนับแต่วันที่
พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
มาตรา ๒๙ ให้ครูหรือบุคลากรทางการศึกษาที่ผ่านการอบรม
วุฒิบัตรครูการศึกษาพิเศษ
ตามหลักสูตรที่คณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการ
ศึกษาอนุมัติก่อนการประกาศใช้
พระราชบัญญัตินี้เป็นครูการศึกษาพิเศษตามพระราชบัญญัตินี้
ภายในหนึ่งปีนับแต่วันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ ให้ผู้ที่ผ่าน
การอบรมวุฒิบัตรครูการศึกษาพิเศษตามหลักสูตรที่คณะกรรมการ

14. 14
ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาอนุมัติ มีสิทธิได้รับแต่งตั้ง
เป็นครูการศึกษาพิเศษตามพระราชบัญญัตินี้
ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์
นายกรัฐมนตรี
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใช้พระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่
การจัดการศึกษาสำาหรับคนพิการ
มีลักษณะเฉพาะแตกต่างจากการจัดการศึกษาสำาหรับบุคคลทั่วไป จึง
จำาเป็นต้องจัดให้คนพิการมีสิทธิและโอกาส
ได้รับการบริการและความช่วยเหลือทางการศึกษาเป็นพิเศษตั้งแต่แรกเกิด
หรือพบความพิการ ดังนั้น เพื่อให้การ
บริการและการให้ความช่วยเหลือแก่คนพิการในด้านการศึกษาเป็นไป
อย่างทั่วถึงทุกระบบและทุกระดับการศึกษา
จึงจำาเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้